Afrika’da ki İspanya sehri 1 : Ceuta

Ceuta İspanyanın kuzey afrikada bulunan 2 kucuk otonom sehrınden bırıdir.. Yunan ve Roma hakımıyetını görmüş olan Sehır, Vandallar, Bızans ve Batıgotlardan sonra Arap hakımıyetıne gırmış ama Endulusun dusmesı ıle bırlıkte Ispanyolların hakımıyetıne gecmıstir. Nasıl İspanyada ki Cebeli Tarık boğazına İngilizler el koymus ise, Kuzey Afrıkanın en uc noktası olan Ceuta'ya da İspanyollar taaa 16. yüzyılın basından beri el koymuşlar. 1956'da Fas İspanyadan ayrılınca Ceutayı gerı ıstese de ancak o bolgeyı Otonom bölge olarak kabul etmekten başka caresı kalmamış ıkı tarafın da.

Kuzey Afrikadasınız ama İspanyol toprağındasınız. Fas hala daha Ceutayı İspanyadan geri istiyor. İspanya ile Fas arasında benzer bır siyasi anlaşmazlık da Batı Sahara bolgesı ıcın de gecerlı ama o konuyu da Batı saharaya gıdersek o zaman yazarız ıns. (Bizim cocugun kresınde bıle -Batı Sahara biz İspanyollarındır' temalı programlar yapılıyor. İspanyollar ıcın aslında onemlı bir konu)


Son yazımda İspanyadan Fas'a kendi arabamızla yaptığımız seyahatimizden bahsetmistim. Iste o seyahatin dönüsünde arabalı vapurumuzu kaçırınca bır sonrakı arabalı vapur zamanı gelene kadar, yani yaklaşık 3 saat Ceuta sehrini gezme imkanımız oldu. Sehirde yasayanların cogu Hırıstıyan olsa da Müslüman ve Yahudi nüfusu da az degıl. 1490 larda Endülüs Müslümanlarının ve Yahudilerin sürüldüğü ve zulum gordugu dönemlerde bu topraklara yerlesmısler. Afrika kıtasında olduğumuz ve hayli yoğun Müslüman nüfusun yasadıgını düşünürsek Helal tarafından yemek yiyecek bir restoran buluruz dıye umit etmiştik. Helal olan Lokantalar maalesef temız degıl, temız olan lokantalar da maalesef Helal degıldı. Velhasıl ac kaldık. Fas tarafından İspanya tarafına geçerken Faslı polisler gereksız yere arabaları beklettıgı ıcın Tüm Fas yolculuğunda benı en cok yoran gun o son gun olmuştu. Mıdem bulanıyor ve basım cok ağrıyordu. Supernatural dizisinde Seytan karakterının Cehennemde kullandığı işkence yöntemlerınden bırı geldı o sırada aklıma:  Sonu olmayan bır sırada ınsanları bekletmek... Hakıkaten İskence gibi bir seymis.... Allah doğu insanının yardımcısı olsun keza is yapmayan isçi ve çalışanlardan dolayı herkes her derdı ıcın uzun uzun bos yere bekliyor.

Gelelim sehirdeki gezilecek yerlere:

Merinedliler zamanında insaa edilen sehir Surları hala boydan boya sehri sarmış durumda. Asagıdakı resımde kalenin ustune tutturulmuş tek kısılık gözetleme kulesı ilgimizi çekiyor hemen.

16. yüzyılda ise Portekizliler tarafından bu surların cevresıne çukurlar kazıp sunni dereler oluşturarak düşman askerlerının sehir içine girmeleri engellenmiştir. Hani lisede mgretmislerdi ya bize 'Derebeylikler' kavramını. İste surların dıs kısmını kazıp su doldurarak düşman ıstılasını engellemek ıcın yapılan bu yapılar Avrupada yaygındı aslında ama Ceuta'da kı bu Yapı tüm Akdenızın en güvenli askeri yapısı olarak literatüre girmiş. Assagıdakı resımde kale yanında ki dere hem görsel olarak seyreden kısının estetık olarak ruhu doyururken hem de vakti zamanında güvenlıgı saglarmıs.

15. yüzyılda insaa edilen Katedral ise orda varolan bir Camiinin üstüne yapılmış ve zamanla genısletılmıstır.

Camii demişken, Yolculugumuzun ve aslında daha cok 4 bebe ile sınırda beklemenın verdıgı yorgunluğu hafifletmek ve tabi ki namaz kılmak ıcın gittiğimiz camii yine kapalıydı. Dogu topraklarında bu cami kapatma olayı nedır anlamadım ben. Sehırde zaten doğru duzgun cami yoktu. Cok sonraları Fas özgürlüğünü kazandıktan sonra Ceuta'da yaptırılan bu Cami dısardan büyük ve güzel gorunuyordu. Bahcesi de buyuk, manzaralı ve rahatlatıcı ıdı.

Bahcesınde buyuk ıhtımalle 20. yüzyılın ortalarında Fas'ın özgürlük mucadelesı sırasında sehıt olmuş muslumanların mezarları olduğunu tahmın edıyorum keza Ceuta beledıyesı Ceutanın nerdeyse her yerınde 2 adım da bır fas ıle İspanya arasında kı bu catısmalar sırasında ölmüş ya da savasmıs bir cok kısının heykelini dikmişti. Müslümanlar tarafında da sehitleri caminin bahçesine gömmüş olmaları muhtemel.

17. yüzyılda ise bir cok Kale daha insaa edilmeye devam etmiş.

Kısa bir gezi olduğu ıcın yazı da kısa olsun... Afrikadaki bir diğer İspanyol toprağı olan Melilla'yı görmek de isteyen herkese nasip olur ins.