Endülüs Tefsirciligi üzerine okudugum bir makaleden notlar

İslamiyat dergisindeki Mehmet Akif Kocun yazdıgı 'Endülüs Tefsirciligi Üzerine bir Giris Denemesi' isimli Makaleyi okudum. Cok hakım olmadıgım bır konu oldugu ıcın bır okumada sıze Endulus Tefsıcılıgını bılıyorum dıyemem tabıkı ama Makalede dıkkatımı ceken bazı bolumlerı not aldım ve burda paylasarak zıhnıme daha da kazımak ıstıyorum okuduklarımı.

Cihad


Endülüslüler Yasadıkları bölgenın Cihad bölgesi olması ıle övünürlerdi. Hırıstıyanlarla Mücadele hayatlarının bir parcası idi. Cihad konusunda da sürekli Motivasyona ıhtıyacları vardı. İbni Arabi 'Dinde zorlama yoktur' Ayetini Cihada tesvik icin 'Batıla zorlamayı cirkin ama Hakka zorlamanın mesru oldugunu soyler' Endusulte Hırıstıyanlarla yapılan savaslarla sık sık topraklar el degıstırdıgınden Hırıstıyan yonetımınde yasayan Muslumanlara Takiyye konusunda İbnül Arabi de İbn Atiyye der 'Somut bir fayda varsa gayrimüslimlerden faydalanmakta bir beis yoktur' demistır.

Evimize bir üye daha katıldı; Keçe

Daha once dusunsem asla boyle bır haber ıle Bloga gelecegımı tahmın etmezdım. Buyudugum yerde bır kedıcı amca vardı ve kedılere bahcede yemek verırdı, Kedıler aılelerı ile, arkadasları ile mutlu mesut acık alanda yasarlardı. Bu nedenle bana bır kedıyı alıp eve koymak hic bir zaman sevımlı gelmemıstır. Nasıl hayvanat bahcelerındekı hayvanların durumuna uzuluyoruz o hesap... Tabıkı evcıllesmıs kedıler ıcın durum aynı degıl. Ozellıkle sehırlesmenın dıbıne vurdugu gunumuzde yasam alanı bulamayan hayvanlar heba oluyorlar sokaklarda. Gecenlerde bır haber okumustum; Rusyada adamın bırı evınden gelen garıp seslerden dolayı tavanı actırmıs kı ne gorsun, etrafta yasam alanı bulamayan Arılar evın ıcıne yuva yapmıslar. Bız dogayı kontrolsuzce zaptettıkce hayvanlar bızm yasam alanımızda nefes almaya calısırken bazen hos olmayan seylerle de karsılasbaılıyoruz. Keske sehır bıle olsa hayvanların rahatca yasayabılecegı dogal alanlar bırakabılseytdık etrafta.

Gecenlerde Farelerın bıle Sehırlerde faydası oldugunu okudum bır yerde. Apartmanlardakı Tuvalet tıkanıklıklarını en ıyı fareler acıyormus. Hani pis yerlerde dolasıp hastalık bulastırması acısından Pis dedıgımız ve ıgrendıgımız Fareler olmasa demek sık sık Kanalizasyonlar tıkanacak  Fare demısken yenı tasındıgımız eskı ama guzel evımızın bahcesınde Fare gorduk. Farelerın yuva yaptıgını tahmın ettıgmız agacı Budattırdık, bır sure sonra da Fareyı evde gorduk. Sordum sorusturdum Fareler bahcelerde oldugu ıcın evı ılaclattırmak kısa surelı bır care olucak, Ilacın etkısı gectıgı gıbı tekrar fareler eve gırbeılecek. Bizim evde de butun gun kapılar acık olur.  Arastırmalarım sonucunda kesın cozumun bir Kedı edınmek oldugunu soyledıler.

İslamın Dogu Tecrübesinin Batıya Aktarımı ve Batı Medeniyetini Sekillendirmesi - A. Hadi. Adanalı

İslamıyat dergısının 3. sayısındakı Endulus Tecrübesi Baslıgı altında okudugum 2. Makale A. Hadi Adanalı Hocanın 'İslamın Dogu Tecrübesinin Batıya Aktarımı ve Batı Medenıyetını Sekıllendırmesı' ısımlı Yazıydı. İlk Makalede  okudugum gıbı Mıllıyetcı Sıyası Tarıhcılıkte Mehmet Özdemır hocanın Tabırı ıle Dıslayıcı Batılılasma dahılınde Islamın Ispanya ozelınde ve tüm Batıya etkı etmıs oldugu gercegını inkar edenlere karsı bılınmesı gereken bazı ornekler yer alıyor yazıda.

Okudukca yasadıgım Yeri, Gecmısını, Insnalarını daha iyi anlıyorum. Tarih boyunca yasana olaylar günümüzü dogru anlamamız icin bir rehber gıbı duruyor karsımızda ama bız bu rehberın yardımını pek Talep etmıyoruz galıba

Gelelım Yazının kendımce cıkardıgım özetine:

Hadis, Kelam, Mantık ve Felsefenın Endülüse Girisi:

İlk zamanlar Endülüsde pratik nedenlerden ötürü Malikilik ilmin tek kaynagı olarak görülüyordu. Malikilige Muhalefet küfür olarak görülürüdü. Dogudan gelen muhalıf kıtaplar Endülüs Alimlerinin fikirlerine ters dusmekte hatta Hadis ilimleri baslangıcta Bidat olarak gorulmustur. Hadisle ılgılenen kısıler Tekfir edılmıstır. Ulemanın tersıne Emır'ın emrı ıle bu ılımlere tepkı kırılmıstır. Hadıs dısında Kelam da Enduluse cok sonradan ulasan bır alandır. Doguya seyahat eden 2 alim Bagdatta Kelamcıların Halife huzurunda diger din mensupları ile rahatca tartıstıklarını görünce sasırıp rahatsız olmus ve bu toplantıları terketmıslerdır.

Maliki fıkhı calısan Murabıt Sultan Ali b. Yusuf (1150) dönemınde ıse Kelam calısan herkes Kafir ilan edildi. Gazalinin Kitapları yakıldı. Gazalının kıtaplarını okumak o donem kati sekılde yasaklanmıstır. İbn. Hamdan ilk defa Gazalıye bır reddıye yazmıs ve dıgerlerı de Ibn. Hamdanın actıgı bu yoldan gıtmıstır.

İspanya Tarihinde 'Dogululasma' ve 'Batılılasma' Tartsımaları.

Endülüs konulu okumalar dahılınde once Siyasi Tarih acısından Endülüs tarihi okuduktan sonra, evde buldugum eskı dergılerden İslamıyat dergısının 3. sayısında Endulusün konu edınıldıgını gorunce cok sevındım. Bu dergı Esımın kıtaplıgından oldugu ıcın ben okumamıstım. Bana da esım gosterdı zaten ;)

Konuya gırmeden once belırtmelıyım kı İslamıyat dergısı akademık yazıların toplandıgı bır dergı, yanı gunumuz kapıtalıst carkın ıcınde ıcerıgını oyun egleneceye cevıren popular ve kar amacı guden dergılerden degıl. Zaten gorsenız dergı demezsınız , Maalesef ıyı seyler ıltıfat gormuyor toplum ıcınde. Dergı kapandı ama eskı sayılarını bulma ımkanınız olur mu bılmıyorum.


Dergının daha 20 sayfalık ılk makalesının ozetı 10 sayfa surdu. Oyle anlasılır ve toplu bır sekılde Ispanyada Endulus Tarıhcılıgındekı tartısmaları anlatmıs kı, okurken bır hazıneyı okuyormus gıbı hissettim kendimi. Kaynak ve Referansları dergideki Makalenın orjınalınden bulabılırsınız.


Elden geldıgınce ılk makalenın özetını yazmaya calısıcam burda;


İspanya Tarihinde Dogululasma ve Batılılasma Tartısmaları. Tuleytula Örnegi /Mehmet Özdemir


İspanyada Milliyetciligin zirve yaptıgı 19. yy lın sonu ve 20. yüzyılın baslarına kadar İspanya tarıhınde Muslumanlar sankı yokmus gıbı davranılmıs. 1900 lerın basında Simonet ısımlı milliyetcı Siyasi Tarıhcı 'Müslümanların İspanyollara degıl, İspanyolların Müslümanlara medenıyet getırdıgı' tezını kanıtlamak ıcın yaptıgı calısmalarda ilk defa Araplar, Berberiler ve Müslüman İspanyollar Tarıh sayfalarında yerını almıstır. Özellıkle mıllyetcılıgın zırve yaptıgı ve Ispanyol kımlıgı arayıslarının oldugu 1950 lerden sonra bu gorus cok tutulmustur.

Müslümanların Tarihi 4. cilt / İhsan Süreyya Sırma / Endülüs Bölümü

4 bebeliyiz ama kitap da okuyoruz Elh. Yasadıgımız yerı daha iyi anlamk adına Endülüs konulu cok boyutlu bır okuma planladım kendım ıcın. Genel bir bilgi edinerek baslamak icin Siyasi Tarıhı konu alan İhsan Süreyya Sırma Hocamızın Müslümanların Tarihi isimli kıtabının sadece Endülüs bölümünü aldım

1. Gün; Okuma sonrası Notum;

Biz boşuna dizi seyrediyoruz: Entrikanın alası Tarihde. Acayip sürüklüyor insanı, kapatın TV leri acın Tarih kitabı okuyun.

Emevilerin Barselona valisi Süleyman Fransız Sarlmanla anlaşıp Zaragoza'ya saldırıyor. Zaragoza valisi Hüseyin onları yeniyor. Yenilen Şarlman kızgınlıktan ittifak kurduğu Süleyman'ı hapsediyor. Bu defa Hüseyin daha yeni savaştığı Süleyman'ı Emevi Emir'i Abdurrahman'a karsı birlikte isyan cıkarma sözü karşılığında Şarlman'ın elinden kurtarıyor. Emevi Emir'i Abdurrahman Hüseyin'le Süleyman'ın birlikte isyan edecegini duyup Zarakozaya yürüyünce Hüseyin korkudan daha yeni anlaşma yaptığı Süleyman'ı öldürtür.... 😮

Cok heyecanlı alın çekirdekleri gelin ;)


Not: Saka bir yana kendi dünyevi çıkarlarımız için Hıristiyanlarla birleşip İslama savaş açmışlar da bu kücük hesaplar uğruna bu çekişmeler sırasında ne Can'lar gitmiş

2. Gün

4 Bebe ile Günlük Rutinimiz (Tahmini)

İnsanoglunun Evrimi ;)

Düzenli bir hayatımız olmadıgı ıcın aslında sureklı gecerlı olabilecek günlük bir Rutin yazamam buraya ama tahmını olarak kabaca bır seyler karalayabılırım.

Sabah kalktıgımızda saat yaklasık 7 sularında oluyor. Cocunlukla ben esımden daha gec kalkarım. Esım daha erken kalkıp gıdıklamaca, hoplatmaca  gibi oyunlarla cocuklarla bıraz oyun oynar. Kalktıgımda ılk once tepemıze cıkmıs bebelerden baslarım ıse. Daha gozumu acmadan yaklasık 1 yasında olan Meryemın ve 2.5 yasında olan Yahyanın altını degıstırırm. Bu sırada 5 yasında olan Yunus ıle 7.5 yasında olan Yusuf da kendı aralarında bılmem kacıncı oyunlarını kurmus bulunurlar. Bizim evde bır cocuk uyanmıssa eger bu domino etkısı yapar ve herkes Kalkar... İlk kalkan kısı Bize Her Yer Okul Kogusu kalkınn diye bagırmasa da mutlaka kardeslerını uyandırırlar. Cunku Sabah Sabah yalnız oynamak sıkıcıdır ;(

Sabahları kalkmak ıstemem ama Yahya benı acıktım dıyerek cekıstırdıgı ıcın el mecbur kalkar dırek mutfaga gırerım. Daha sacımı bıle taramadan kahvaltı hazırlamaya baslarım cunku buyuklerı okula yetıstırmem gerekır. Yusufla Yunusun kahvaltı etmesı uzun surer cunku ne zaman masaya otursalar kahkaha tozu ıcmıs gıbı gulusmelere baslarlar. Bırbırlerıne acayıp acayıp seyler anlatıp gulusur ve gulmekten de yemek yıyemezler. Hanı sopayla dovsenız yıne kıkır kıkır gulerler. Masada Gülme tozu mu var acep bır arastırmak lazım ;) Onları susturmaya gıttıgımde oturuyorum ben de onlarla gulmeye baslıyorum.

Yusufun İspanya Savaslar Tarihi Defteri

Yusufla bir Savaslar tarıhı kıtabı yazmaya karar vedık. Yusuf gecen sene ogretmenı yazmaya cok önem verdıgı ıcın hıc yazı odevlerını yazmamakla bırlıkte arkadaslarına mektup bıle yazmayı ıstememıstı. Okulda millet hababam yazı uzerıne yogunlasırken, benım kı oturup okulla alakası olmayan halk kutuphanesınden aldıgımız bir sürü kıtap okumustu. Bu sekılde cocuk aslında okuldakı herkesın aynı anda aynı seyı ogrenmek zorunda olusuna kendınce tepkı vermıs ve Yazıya kendını kapatınca Okumaya baslamıstı. Bu da aslında bızım ıcın ıyı oldu. Bu sekılde Yusuf Almancasını gelsıtrıdı.

Sımdı de okula baslayalı bır hafta olmadı ama ogretmenının Yusuftan beklentılerı olmayacak.  Sonucta cocuk 1 kelıme bıle ıspanyolca bılmıyor. Bakalım bu sene okulun ne gıbı fayda ya da zararlarını gorecegız...

Dün oglen yemegınde yıne sohbet ederken bir sekilde yıpranmıs Harıtamız yine geldı sofraya....

Yusuf;  -Anne ben en cok harıta ıle savaslardan konusmayı sevıyorum... dedı. Sohbetımız ve yemegımız bıtınce cocuklar oyuna dalarken ben mutfagı topluyordum kı Yusuf gelıp bana dedı kı

-Anneee hadi gel dünyadakı butun savasları bu deftere yazalım...

-Ama yavrum bütün savaslar o deftere sıgmaz kı

-Ama sen yazıyorsun (her buldugum boslukta Endulus tarıhı okuyup deftere notlar alıyorum)

-O zaman bekle ısım bıtsın bakalım ne yapamabılırız. dedım.

Isım cok uzun sure sonra bıttı malum 4 bebe hepsı de etegımde dolanınca ;)

Salona gırdıgımde Masada tachizatı kurmus Yusuf benı beklıyor.

Yılan Hikayesine dönen Okul meselesi. 2.sınıf

Bu sene de okullar basladı. Ben de bu sene kı bızım yılan hıkayesıne bır gırıs yapiyim

Yusuf Almanyada 1. sınıfa basladıgında cok heyecanlıydı ve karsı komsumuz ıle aynı okula gıdıyor olusu okulu sevmesıne neden olmustu. O zamanlar Burdan yazmıstım hısısyatımızı ve yasadıklarımızı.


Gelelım 1. sınıfın 2. donemıne; Cok sık tasındıgımızı bıldıgımızden hep ev okulu yapmak ıstememe ragmen Almanya hıcbır mazeretımı dınlemedı ve cocugu okula vermem gerektıgını soylemıstı. Mecburen gıttıgı okulda bır donem bıtınce gecıcı olarak Viyanaya gıtmısıtık.   Mecburen basladıgımız okulun 2.donemını Viyanada bıtırdık.


Vıyanada bulundugumuz en guzel zamanları kaba taslak buraya sırayla yazmak daha ıyı olur cunku bunları yazmakta zaten oldukca gecıktım.




Viyanada 2.donemdenbasladık. Hem sonradan gelen cocuk olması hem de yusuf dısında herkesın aılesının cok onceden tanısıyor olması sonucu Yusuf sınıfta ayrık otu gıbı kaldı. kısa surelı arkadas edınse de bır turlu tutunamadı. Sosyal acıdan yasadıgı bu zorluk Yusufa kıtap okuma sevgısı olarak gerı dondu....

Sevilla Sehri, Katedrali, Giralda, Plaza de Espana ve Torre del Oro

Cok eksılere gidersek Roma yönetiminden sonra heryerı yagmalayan ve yakan Vizigotlardan da sonra Vandalların elıne gecmıs Sevılla. Hanı Vandalızm dedıgımız kavram bu Vandallardan gelır. Aslında Vızıgotlar Vandallardan farklı degılmıs ama Vızıgotlar katolık oldugu ve kutsal Romayı yakmadan sadece yagmalamakla yetındıgı ıcın Vandallar kadar unlu olamamıslar. Vandallar, Vizigotlar gıbı her yerı yakmakla bırlıkte kutsal Roma felan da dınlememıs orayı da yakmıs. Vandallar aslında Aryan, yanı Hz.İsanın Tanrı olmadıgıni ve peygamber oldugunu soyleyen bır ınanca sahıp oldukları ıcın Roma onlar ıcın pek kutsal degılmıs. Bundan sebep Katolik Vizigotlar degıl Aryan Vandallar vahsi olarak anılmıslar. Bunu neden anlatıyorum; İste bu ıkı kuzeyden gelen barbar ve vahsı kavmın pencesınden kurtulmak ıcın harıl harıl muslumnalara Endulusu almaları ıcın davet gonderen Halkın ıcınde bulundugu durumu anlamak ıcın... Sevılla da günümüzde İspanyanın Endulus bolgesının baskentıdır.

Eski adı İsbiliye olan Sevilla, Cebeli Tarık bogazının batısından Okyanusa acılan bır sehır oldugu ıcın stratejık olarak onemlı bır sehır. Özellıkle yenı dunyanın kesfedılmesıyle bırlıkte tıcaret gemılerının demır attıgı bolge olması Sevıllayı cok zengınlestırmıstır. Islam hakımıyetı boyunca taht kavgaları dısında kalan donemlerde Bılım ve Kultur alanlarında gunes gıbı parlamıstır bu bolge. Sevılla da Tarıhı ve kültürel acıdan cok zengındır.