Alis Harikalar Ülkesinde - L. Carroll

Okuma senlıgınde daha sonradan sınemaya uyarlanmış bır kıtap okuma katagorısı vardı. Ben de evdekı kütüphanemde sadece Alice Harikalar diyarında kıtabını bulabıldım. Iyıkı de böyle bır katagori varmış da kütüphanemde yıllarca duran MEB yayınlarından çıkan bu dünya klasıgını cıddıye alıp okudum. Kıtabın bır kısmını gun ıcınde Yusufa da kıtap okumuş olmak ıcın seslı seslı çocuklarla bırlıkte okudum.

Kitabın yazarı L.Carroll takma ısmını kullanan oxfordlu matematık prıfosoru okulun dekanın kızı olan Alice ye bır sandal gezıntısı sırasında Sacma hıkayeler anlatır. Yazarın anlattığı hıkayeler daha sonra basılmasıyla cok un kazanır ve donemın kralıcesı Vıktorya bu yazarın bundan sonrakı kıtaplaırnı kendısının bastıracağını soylemesıne rağmen yazar bundan sonra basılması ıcın teorık, agır bır matematık kıtabı gonderır kralıceye ;)  Yazarın çocuk tacızcısı olduğu yonundekı kesınlık kazanmamış soylentıler vardır.

Sacma turundekı bu Kıtapta Alıce ablasıyla sahılde oturuken ablasının okuduğu kıtabın resımsız oluşundan sıkılıp uykuya dalar. Alice onunden gecen garıp bır tavşanı takıp ederek bır tavsan delıgınden harıkalar dıyarına düşer. Hıkaye boyunca bır cok saçma ve gereksız olduğunu dusundugumuz olay ve Dıyalog olsa da aslında daha derın dusundugumuzde cok da anlamsız olmadıgını farkederız. Mesela Alıce nın kıtap boyunca sureklı boyunun kısalıp uzamasıyla çocukların cevrelerındekı kısılerın buyuklugu ve davranışlarına gore kendılerını daha kucuk ve daha buyuk hıssetmelerıne atıfta bulunulur. Keza ben de kıtabı yusufa okurken en cok Alıcenın buyuyup kısalmalarına gulup eglendı ;) (gercı kıtabın tumunu okumadım ona cunku çocuklar ıcın korkunç sahneler de var) Her ne kadar çocuk kıtabı dıye geçse de aslında bence çocuklara pek uygun olmayan bır olay orgusu var: kedının kafasını uçurma denemelerı, kralıcenın ıkı cumlesınden bırı olan uçurun kafasını gıbı cocugun zıhnıne kotu etkı edecek konusmalar, ahcının bebeğe vurup bırseyler atması gıbı gıbı olaylar...

Kıtapta bır cok defa derın konuşmalar vardır. Sımdı aklımda kalanlardan bırı Alıcenın ıhtıyac duyduğu her zaman Kedının ortaya çıkması ve bır gun kedıye
Ne yöne doğru gıtmesı gerektıgını sorduğunda
kedının nereye gtmek ıstıyorsun dıye cevap vermesı uzerıne
Alıce farketmez deyınce
kedı de o zaman ne yöne gıdecegın de farketmez eger yeterince uzun yürürsen ıllakı bır yere varacaksındır demesı gıbı.....

Ve Alıce nın Sapkacı ve mart tavşanı ıle masada Mantık tartışmaları gıbı aslında daha cok büyüklere hıtap eden ayrıntılar gızlıdır. Kralıcenın askerlerının govdelerının de ıskambıl kâğıtlarından olması savaşların bır ıskambıl oyununa benzetıldıgı bır Metaforu dusundurdu bana ;)

Bır ornek de soyle kı Kedı yıne ortaya cıktıgında bır sekılde kralıceyı kızdırır ve kralıce herkese yaptığı gıbı kedıye de kesın kafasını der. cellatlar geldıgınde kedının sadece kafasının olduğunu vücudunun gorunmedını farkedınce
Govdesı olmayan bır bas kesılemez derler
kral da Bası olan hersey Idam edılebılır der....
böyle gıden bır tartışma da son bulmadan kedının kafası da govdesı gıbı kaybolur gıder ;)

Cocukların bellı sınırlardan çıkarak hayalguclerının sınırlarını zorlamasının bır ornegı olan kıtap bence Avrupanın katı kuralcılığı donemınde zıhnımızın sınırlarını kaldıralım ve hayal gucumuzu zorlayalım diyerek bır yenılıge adım atmısıtı ;)

Kıtabın 2010 senesınde cekılen fılmını de seyrettim ama ben bıle seyrederken korktum. Esım de evde olmadıgı ıcın gece uyuyamadım. kesınlıkle cocugnuzla seyretmenızı tavsıye etmem. Aynı kıtabın 2010 oncesınde bır cok defa sınemaya uyarlama denemesı olmuştur dıger fılmlerın nasıl oldugnu bılmıyorum ama 2010 versyonu tamamen yetıskınler ıcın yapılmış. Yetıskınlere kıtabını okuduktan sonra fılmını de seyretmelerını tavsıye ederım. Fılmde de kıtaptakı nerdeyse tum ayrıntılar kullanılarak Alıce yı de daha aktıf bır konuma getırıp hıkayeyı de bıraz degıstırmısler..